Bulgaristan vatandaşlığına geçmek için koşulların ve sürecin nasıl olacağına dair prosedür, ülkenin vatandaşlık kanununda ve bu kanunun yönetmeliklerinde düzenlenmiştir. Vatandaşlığa başvurulabilmek için önce gerekli şartları yerine getirmek gerekir. bulgaristankonsoloslugu.com resmi bir konsolosluk sitesi olmayıp sadece bilgilendirme amacıyla hazırlanmıştır.
Vatandaşlık başvurularını kabul etme ve takip yetkisi sadece Bulgaristan Cumhuriyeti Vatandaşlık Genel Müdürlüğündedir. Bulgaristan Adalet Bakanlığına bağlı olan bu birimde vatandaşlık işlemleri yürütülür.
Bulgar vatandaşı nasıl olunur sorusunun pek çok yanıtı ve alternatif yöntemi vardır, genel başlıklarla sıralanacak olursa vatandaşlığa başvuru hakkı elde etmek için;
- Bulgar etnik kökenine sahip olmak,
- Bulgar vatandaşı anne ya da babaya sahip olmak,
- Bulgar vatandaşı eşe sahip olmak,
- Ülkeye belli miktarda yatırım yapmak,
- Ülkede belli bir ikamet süresini doldurmak,
- Ülkeye belli oranda katkı sağlamak,
- Eski Bulgar göçmeni olmak gerekir.
1)-Bulgaristan etnik kökenine sahip olanlar için ülkede geçirilmesi gereken ikamet süresi ve dil şartı aranmaz. Kişi eğer Bulgar soyuna sahip olduğunu kanıtlarsa kanıt olarak sunduğu belgelere ek birkaç evrakla vatandaşlığa başvuru hakkı kazanır.
5)-Yasal düzenlemelerde belirtilen süre boyunca ilgili ülkede ikamet ettikten sonra süresiz oturuma başvuran kişiler ardından vatandaşlık için başvuru hakkı kazanır. Bu süreler ise kişinin ikamet statüsüne göre yani neye istinaden oturum izni talep ettiğine göre 1, 3 ya da 5 yıl olabilir. Örneğin ülkeye 512 bin Euro devlet tahvil bonosu alarak yatırım yapan ve sertifika alan kişiler doğrudan süresiz oturum alabilir ve oturumun da 5. yılında vatandaşlığa başvurabilir.
6)-İstisnai olarak Bulgar vatandaşlığı kazanmak için, ülkeye büyük oranda yarar sağlama şartı aranır. Üstün başarı gösteren sanatçılar, bilim insanları, akademisyenler, ülkeye yüksek meblağlarda ihracat yapan kişiler ya da sporcular bakan ya da müsteşar teklifi ile vatandaşlık başvurusu yapmaya hak kazanabilir. Bu durumlarda dil şartı ya da ikamet şartı aranmaz.
7)-Eski Bulgar göçmenlerinin vatandaşlık kazanımları da göç edilen yıla göre farklılık gösterir. Bazı tarihlerde göç etmiş kişiler vatandaşlıklarını hemen alırken bazı tarihlerde göç eden kişiler daha uzun bir süreçte vatandaşlığını geri alır. 29 Mart 1948 ile 22 Kasım 1950 tarihleri arasında ülkeden göç ettirilmiş kişilerin vatandaşlıklarının korunduğu Bulgaristan Cumhuriyeti Adalet ve Avrupa Hukuk Uyumu Bakanlığı Emri ile belirtilmiştir. Ancak kesin sonuç için Adalet Bakanlığından vatandaşlık tespiti yapılmalıdır.
1989 ve sonrasında Türkiye’ye göç etmiş kişiler kısa yoldan vatandaşlıklarını geri almaktadır. Bu kişiler zaten vatandaşlıktan çıkarılmadıkları için direkt olarak pasaport ve liçna karta başvurusu yapabilirler. Bulgaristan Adalet Bakanlığından vatandaşlık sorgulaması yapılmasına gerek yoktur. Pasaport ve liçna karta için kişi, ya Türkiye’de dört farklı şehirde bulunan Bulgar diplomatik misyonlara başvuruda bulunmalı ya da pasavan alarak ilgili ülkeye gitmeli ve işlemlerini orada tamamlamalıdır. Her iki yolla da başvuru yapılabilir.
1938, 1951, 1968 ve 1978 yıllarında göç etmiş kişiler için vatandaşlıklarını geri alma süreci biraz daha uzun olabilmektedir. Ancak bunun net olarak görülebilmesi için ilgili ülkenin Adalet Bakanlığında vatandaşlık sorgulamasının yapılması gerekir. Sorgulama sonrasında göç eden kişiye dair ‘vatandaşıdır’ ya da vatandaşlığı yoktur’ cevapları gelebilir.
Vatandaşlık Sorgulaması Sonrasında ‘Vatandaşıdır’ Yanıtı Gelirse
Türkiye’ye göç eden kişi için yapılan sorgulamadan ‘vatandaşıdır’ cevabı çıkarsa kişi hayatta olsun ya da olması alt soyları (çocukları/kızı ve oğlu) vatandaşlık için başvuru hakkı kazanır. Göç eden kişi hayattaysa 3 ay gibi kısa bir sürede pasaport ve liçna kartını alır ve ardından da önce çocukları sonra da torunları başvuru yapabilir.
Vatandaşlık Sorgulaması Sonrasında ‘Vatandaşlığı Yoktur’ Yanıtı Gelirse
Göç eden kişi için yapılan sorgulamadan ‘vatandaşlığı yoktur’ cevabı çıkar ve göç eden kişi artık hayatta değilse alt soyları vatandaşlık başvuru hakkını kaybeder. Çünkü Bulgaristan vatandaşlığı tek bir kuşaktan diğerine aktarılır, aradaki dikey sıralama bozulursa vatandaşlık hakkı kaybolur.
Göç eden kişi halen hayatta ise bu sonuç çıktığında önce kendi vatandaşlığını almalıdır. Bunu da d vize alıp ülkeye giderek, oturum kartına başvurarak yapabilir. Ülkede 3 yıl oturumunu yenilerse 3. yılın sonunda vatandaşlık için başvuru hakkı kazanır. Vatandaşlığını alınca önce çocukları, ardından da torunları vatandaşlık hakkı kazanır. Göç eden kişiden toruna doğrudan vatandaşlık aktarılamaz.
Bulgaristan vatandaşı nasıl olunur sorularına yönelik olarak derlenen yazıya ek olarak Bulgar vatandaşlığı için olmazsa olmaz koşullar da bulunmaktadır. Bu koşullar;
- Başvuru sahibi Türkiye ya da Bulgaristan’da herhangi bir suçtan hüküm giymemiş olmalıdır.
- Başvuru için 18 yaşından büyük olmalıdır. (Eğer kişi Bulgar vatandaşı anne ya da babaya sahip değilse)
- Bulgar diline hakim olduğunu gösteren belgeye sahip olmalıdır. (Her başvuru için zorunlu bir şart değildir)
- Bulgaristan’da kendi geçimini sağlayacak bir işe sahip olmalıdır.